بهطور کلی، آلایندگی زیست محیطی یعنی افزودن و آمیختن انواع مواد خارجی مضر به بستر آب، هوا و زمین که موجب کاهش کیفیت شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی آنها شود. آلایندهها مواد آلودهای هستند که غلظتشان بیشتر از غلظت طبیعی بوده و تاثیرات مخربی روی انسانها و دیگر جانداران کره زمین میگذارند. در سالهای اخیر، با افزایش فعالیت های صنعتی و افزایش میزان آلایندهها، نگرانی های زیادی در رابطه با سلامت انسان و محیط اطرافش ایجاد شده است. از این رو، اقدامات گوناگونی برای مقابله با افزایش آلایندگی طراحی و اجرا شده که کاهش آلایندههای خروجی از اگزاست بویلرهای گرمایشی در دیگ چگالشی هم یکی از همین اقدامات است.
مونوکسید کربن CO و اکسیدهای نیتروژن NOX از مهمترین آلایندههای بویلرهای گرمایشی هستند. مونوکسید کربن گازی است بیرنگ و بیبو که حتی در تراکم بسیار کم هم برای انسان و سایر جانوران خطرناک است. این گاز بیشتر در اثر احتراق ناقص سوختهای فسیلی تولید می شود. سوخت بویلرهای گرمایشی گاز طبیعی میباشد که از جمله سوختهای فسیلی محسوب میشود. اگرچه انتشار دی اکسید کربن در بویلرهایی با سوخت گاز طبیعی رایج است اما یک سیستم گرمایشی غیرچگالشی مونوکسید کربن بیشتری تولید میکند و این یک خطر بزرگ برای سلامتی انسان و محیط زیست میباشد.
مهمترین تفاوت دیگهای چگالشی با دیگهای معمولی، استفاده مجدد آنها از گرمای حاصل از فرآیند احتراق اولیه برای پیشگرمایش آب ورودی به دیگ است. گرمایی که از فرآیند احتراق بازیابی می شود نتیجه میعان آب است که باعث افزایش راندمان دیگ چگالشی میشود. همچنین بهدلیل استفاده از مشعل های پیشمخلوط (Premix) در دیگهای چگالشی میتوانیم به احتراق کامل نزدیکتر شویم که منجر به افزایش دی اکسید کربن خارج شده از اگزاست و کاهش میزان مونوکسید کربن در محصولات احتراق در مقایسه با دیگهای معمولی و در نتیجه کاهش میزان آلایندگی میشود.
دیگر آلاینده مهم، اکسید نیتروژن (NOX) است. دمای گازهای حاصل از احتراق در دیگ های فولادی حدود 200 درجه سانتی گراد میباشد که عامل تشکیل گازهای سمی مثل NOX است. در طرف مقابل، دمای گاز خروجی دیگهای چگالشی کمتر از 80 درجه سانتیگراد است که میزان بسیار کمتری از اکسیدهای نیتروژن را تولید میکند.
نتیجه آزمایشات نشان میدهد که NOX تولید شده در دیگهای چگالشی 71 درصد کمتر از دیگهای معمولی بوده و تولید مونوکسید کربن هم 63 درصد کاهش داشته است. عددی قابل توجه که ضرورت استفاده از دیگ های چگالشی را برای کاهش میزان آلایندههای موجود در هوا بهوضوح نشان میدهد.
با توجه به مطالب عنوان شده در بالا و کاهش درصد آلاینده های خروجی از دودکش دیگهای چگالشی نسبت به دیگهای معمولی و همچنین کاهش مصرف گاز آنها به دلیل راندمان بالاتر در اثر استفاده از پیش گرمایش آب و داشتن مشعل پریمیکس در مجموع مصرف کمتر سوخت نیز کاهش میزان آلایندههای خروجی از دودکش راه به همراه خواهند داشت.
پس میتوان نتیجه گیری کرد استفاده از دیگهای چگالشی به عنوان منبع تولید گرمایش برای آینده ادامه حیات بشر و دیگر جانوران در محیطی با آلودگی کمتر و هوای پاکتر بدیهی و الزامی میباشد. و جای بسیار خوشحالی دارد که استفاده از دیگهای چگالشی در پروژههای ساختمانی طی 5 سال گذشته در ایران نیز رواج بسیار بیشتری داشته است.