مشعل قطعه ای مکانیکی است که با ترکیب هوا و سوخت انرژی حرارتی لازم برای گرمایش در موتورخانه را ایجاد میکند. بهطور معمول و بسته به نوع استفاده در ساختمان های مسکونی و تجاری، سوخت میتواند گاز، گازوئیل یا دوگانه سوز باشد.
جهت تشکیل شعله نیاز به سوخت، هوا و جرقه میباشد. پس از پاشش سوخت و ترکیب آن با هوا جرقه بهوسیله ترانس جرقه زن ایجاد میشود که بهصورت شعله درون دیگ هدایت می شود. طول شعله باید به اندازه 4/3 طول دیگ یا بویلر باشد. رنگ شعله هم باید زرد با رگههایی از آبی باشد.
ظرفیت مشعل بطور معمول 20 درصد بیشتر از ظرفیت دیگ در نظر گرفته میشود تا با توجه به رادمان مشعل، ظرفیت خروجی با ظرفیت دیگ تناسب داشته باشد.
مسئله مهم در رابطه با راندمان مشعل عدم خامسوزی است. خامسوزی ناشی از ترکیب نامتناسب هوا و سوخت میباشد.
در صورتی که رنگ شعله بصورت کامل زرد باشد به این معنی است که میزان اکسیژن کمتر از حد استاندارد است و خامسوزی رخ میدهد. برای رفع این مشکل بایستی میزان سوخت ورودی بوسیله شیر گاز کاهش و میزان هوای ورودی افزایش یابد . اگر رنگ شعله آبی باشد یعنی اکسیژن ورودی بیشتر از حد استاندارد است و باید میزان اکسیژن را کاهش و میزان سوخت را افزایش دهیم.
اختلاط هوا و سوخت در لحظه تشکیل شعله باعث هدر رفت مقدار زیاد انرژی می شود که نتیجه آن کاهش راندمان مشعل میباشد. در نسل جدید مشعل ها اختلاط هوا و سوخت قبل از ورود به محفظه احتراق میباشد. در این حالت ترکیب هوا و سوخت به نسبت مناسب میباشد و باعث میشود احتراق کامل انجام شود که موجب جلوگیری از هدر رفت سوخت میباشد. البته دستیابی به احتراق کامل که به معنی بازده صد در صد میباشد در عمل میسر نمیشود، ولی میزان هدررفت انرژی به حداقل میرسد. اینگونه مشعلها پریمیکس (پیش مخلوط) نامیده میشوند.
در مشعل های پریمیکس گاز داخل فن به خوبی با اکسیژن مخلوط شده و بعد از آن وارد محفظه احتراق میشود. از مشعل های پریمیکس در پکیج و دیگ های چگالشی استفاده میگردد. بازدهی بالا و آلایندگی پایین از مهمترین خصوصیت های مشعل های پریمیکس میباشد. میزان NOX تولید شده در این مشعل ها بشدت پایین است که یک مزیت مهم جهت حفظ محیط زیست می باشد.